Thuật ngữ GAP là gì đang được nhiều người hiện nay tìm hiểu vì tiêu chuẩn này giúp cho mọi người tiến hành sản xuất thực phẩm hiệu quả hơn, từ đó góp phần cho sự phát triển nhanh chóng của xã hội. Vậy cụ thể tiêu chuẩn GAP có ý nghĩa gì và lợi ích của tiêu chuẩn này là gì? Mọi người có thể tìm hiểu thêm qua bài viết sau nhé!
GAP là gì?
GAP là một từ viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Good Agricultural Practices” và có ý nghĩa là một quy trình tiến hành sản xuất tốt trong nông nghiệp. Đây là một phương pháp được ứng dụng vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và sản xuất các loại thực phẩm cho những người tiêu dùng hay chế biến những thực phẩm an toàn và đảm bảo vệ sinh.
Hiện nay, tiêu chuẩn Good Agricultural Practices sẽ bao gồm mô hình sản xuất theo định hướng chọn địa điểm, sử dụng đất, nước, phân bón, ngăn ngừa sâu bệnh gây hại, tiến hành thu hoạch, đóng gói, lưu trữ, vệ sinh cho đồng ruộng và tiến hành vận chuyển các sản phẩm…
Cụ thể, tiêu chuẩn GAP sẽ bao gồm 252 tiêu chí. Trong đó có 36 tiêu chuẩn bắt buộc người sản xuất phải thực hiện 100%, có 127 tiêu chuẩn phải tuân thủ khoảng 95% và có tới 89 kiến nghị được khuyến khích nên thực hiện. Khi đáp ứng những tiêu chuẩn này là doanh nghiệp sẽ được cấp chứng nhận GAP.
Nhìn chung, tiêu chuẩn GAP được đưa ra để phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững với mục tiêu đem lại tính an toàn cao cho những loại thực phẩm, môi trường, người sản xuất và truy nguyên xuất xứ của sản phẩm.
Lịch sử hình thành của GAP là gì?
Tiêu chuẩn GAP chính thức ra đời kể từ năm 1997 theo ý tưởng của các nhà bán lẻ ở Châu Âu. Tiêu chuẩn này ra đời để xử lý những mối quan hệ có tính bình đẳng và những trách nhiệm mà người sản xuất phải thực hiện với các sản phẩm trong nông nghiệp và những khách hàng.
Kể từ ngày 7/9/2007, EurepGAP tại Châu Âu đã nâng lên và trở thành GLOBALGAP. Đây là một tiêu chuẩn được ứng dụng vào quá trình sản xuất của các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất cây ăn quả, rau, nuôi gia súc, động vật, thủy sản.
Chứng chỉ này bao trùm cả một quy trình sản xuất chuyên nghiệp như tìm kiếm giống, gieo giống đến khi thu được thành phẩm và đưa các sản phẩm ra bên ngoài nông trại để lưu thông rộng rãi trong thị trường. Hiện nay GAP đang đưa ra các tiêu chuẩn chung bao gồm:
- An toàn thực phẩm.
- An toàn môi trường.
- Sức khỏe – an sinh xã hội.
- An toàn lao động.
- Truy nguyên xuất xứ của sản phẩm.
Ý nghĩa, mục tiêu của GAP là gì?
GAP hiện đang được ứng dụng như tập hợp những nguyên tắc cần sử dụng trong quy trình sản xuất ở lĩnh vực nông nghiệp và cả giai đoạn sau khi sản xuất. Tiêu chuẩn này giúp tạo ra những sản phẩm và thực phẩm nông nghiệp có tính an toàn, sạch sẽ. Đồng thời đem lại tính lâu dài và bền vững trong nền kinh tế, môi trường và xã hội.
Ngày nay, tiêu chuẩn GAP đang được ứng dụng ở hàng loạt mô hình canh tác với nhiều quy mô lớn nhỏ. GAP chủ yếu được áp dụng qua những phương thức nông nghiệp có tính bền vững cao. Ngoài ra, GAP cũng đòi hỏi người sản xuất phải duy trì được cơ sở dữ liệu tổng quan về các kỹ thuật trong sản xuất và tích hợp trên các hệ sinh thái lớn về nông nghiệp.
GAP hiện đang được áp dụng phổ biến ở nhiều nước trên toàn cầu và mỗi khu vực sẽ có quy chuẩn riêng để phù hợp với mỗi nước. Ví dụ như quy chuẩn JGAP tại Nhật Bản, quy chuẩn ChinaGAP tại Trung Quốc, quy chuẩn VFGAP tại Singapore, quy chuẩn IndonGAP tại Indonesia, quy chuẩn ThaiGAP tại Thái Lan, quy chuẩn ASENGAP tại ASEAN,…
Chứng nhận của GAP có thực sự quan trọng?
Bên cạnh thắc mắc về GAP là gì, nhiều người hiện nay vẫn chưa nắm rõ tầm quan trọng của tiêu chuẩn này. Thực tế, tiêu chuẩn của Global GAP có vai trò rất quan trọng trong ngành lĩnh vực nông nghiệp – thực phẩm.
Mức sống của người dân hiện nay đang dần dần tăng cao. Đi đôi với đó là những yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt với mức độ an toàn của những loại thực phẩm ăn uống hàng ngày.
Người tiêu dùng ngày nay đang rất chú ý đến những trang trại có áp dụng tiêu chuẩn GAP vì nó làm họ cảm thấy an tâm khi sử dụng thực phẩm. Mọi người có thể kiểm tra được liệu sản phẩm đó có đáp ứng tiêu chuẩn GAP không dựa vào dãy 13 số (GGN) được in trên bao bì.
Nhìn chung, Global GAP đang đem lại những lợi ích cho cả người tiêu dùng và người sản xuất như sau:
Lợi ích của GAP với người sản xuất
- Tiêu chuẩn GAP là một tiêu chuẩn về nguồn thực phẩm sạch trên toàn cầu và giúp người sản xuất có thể gia tăng giá trị của sản phẩm.
- Giúp gia tăng khả năng kinh doanh và là một chìa khóa quan trọng giúp đưa những doanh nghiệp có thể xuất khẩu sản phẩm ra thị trường nước ngoài.
- Tạo dựng lòng tin giúp cuốn hút sự quan tâm từ nhiều khách hàng. Từ đó gia tăng sự nổi bật của người sản xuất trong môi trường cạnh tranh.
- Giảm thiểu những rủi ro có liên quan tới các vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cấp quy trình thực hiện sản xuất, quản lý.
Lợi ích của GAP với người tiêu dùng
- Người tiêu dùng an tâm hơn về độ an toàn và chất lượng của sản phẩm so với những thực phẩm chưa rõ xuất xứ.
- Đảm bảo vấn đề sức khỏe cho người tiêu dùng với những thực phẩm đáp ứng tiêu chuẩn trên toàn cầu.
- Người tiêu dùng hiện nay có thể truy được xuất xứ của những sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn GAP và yên tâm hơn khi mua hàng.
Những yêu cầu bắt buộc trong tiêu chuẩn GAP là gì?
Hiện nay tiêu chuẩn GAP đang đưa ra những yêu cầu khắt khe và nhà sản xuất bắt buộc phải đáp ứng thì mới được chứng nhận:
Làm sạch nguồn đất
Các trang trại cần đảm bảo cho nguồn đất được làm sạch, được cải tạo trước khi canh tác. Bên cạnh đó, hệ thống tưới nước phải đảm bảo vấn đề an toàn, sạch sẽ và không nhiễm bẩn.
Xuất xứ giống cây rõ ràng
Mức độ an toàn, xuất xứ của sản phẩm phải cụ thể, rõ ràng. Nhất là những giống cây cần phải lựa chọn cẩn thận để đảm bảo chất lượng và sạch bệnh. Đồng thời, người sản xuất cũng phải nghiêm túc thực hiện quá trình kiểm tra xuất xứ của giống cây ngay từ đầu để giúp năng suất nâng cao hơn, không nhiễm bệnh hại về sau.
Hạn chế dùng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học
Hạn chế việc dùng thuốc trừ sâu khi tiến hành canh tác và những loại phân bón hóa học. Điều này giúp giảm các tác động tiêu cực trong nông nghiệp với môi trường và duy trì yếu tố tuổi thọ cho đất canh tác.
Khi canh tác, người sản xuất chỉ được dùng những loại thuốc, phân bón có trong danh sách được phép dùng. Ngày nay, các nông trại vẫn được khuyến khích dùng các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón có xuất xứ hữu cơ nhằm đảm bảo sức khỏe của người lao động, người tiêu dùng và không làm hại môi trường.
Lưu trữ toàn bộ quy trình sản xuất
Để đáp ứng tiêu chuẩn GAP thì người sản xuất cần đầu tư giống tốt. Đồng thời quá trình nuôi trồng cũng cần được ghi chép tất cả hoạt động diễn ra trong chuỗi sản xuất. Như vậy, người sản xuất sẽ thiết lập được hệ thống để truy xuất về nguồn gốc của sản phẩm ở mỗi công đoạn như bắt đầu sản xuất, chế biến, hoàn thiện chính sách, cơ chế phát triển các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn GAP.
Quy trình cấp chứng nhận GAP là gì?
Để được cấp chứng nhận của GAP thì bạn cần làm theo những bước sau:
- Bước 1: Bạn hãy tải những tài liệu được GAP ban hành ở globalgap.org.
- Bước 2: Thực hiện áp dụng những điểm kiểm soát ở Control Point & Criteria Compliance (CPCCs).
- Bước 3: Tự thực hiện đánh giá trong nội bộ theo điểm kiểm soát.
- Bước 4: Đăng ký để nhận chứng nhận của GAP.
- Bước 5: Đăng ký để nhận được chứng chỉ của GAP nếu như tuân thủ đúng 100% điểm Chính yếu và đáp ứng tối thiểu 95% điểm Thứ yếu.
Lưu ý: Chứng chỉ của GAP hiện chỉ có hiệu lực trong 1 năm nên doanh nghiệp cần phải tiến hành đăng ký chứng nhận lại cho các sản phẩm của mình.
Chi phí chứng nhận GAP là gì?
Số chi phí cần phải bỏ ra để nhận được chứng nhận GAP hiện nay bao gồm:
Chi phí nâng cấp trang trại theo tiêu chuẩn GAP
Từng nông trại hiện nay có phương thức hoạt động riêng. Tùy vào tình trạng cụ thể mà trang trại của bạn phải cải tiến một số yếu tố để đáp ứng quy trình, chính sách xây dựng hệ thống trang trại mới và đáp ứng đúng quy định từ GAP.
Chi phí đăng ký chứng nhận GAP
Đây là khoản phí cần chi trả cho bộ phận Thư Ký của GAP thông qua những đơn vị cung cấp chứng nhận:
- Với những người trồng trọt thì chi phí để đăng ký với GAP sẽ tính dựa vào diện tích sử dụng để canh tác.
- GAP sẽ tính chi phí khác nhau giữa điều kiện sản xuất trong nhà kính hay ngoài trời.
- Với những người sản xuất về thủy sản, chăn nuôi thì chi phí này sẽ được tính dựa vào sản lượng sản phẩm/ thịt ở thời điểm mổ (đơn vị tính là tấn).
Chi phí cho đơn vị cung cấp chứng nhận
Tùy theo những chính sách cụ thể về thời gian kiểm tra, chi phí phục vụ đi lại, khoảng thời gian để chuẩn bị mà đơn vị cung cấp chứng nhận GAP và nhà sản xuất sẽ thương lượng trực tiếp với nhau để đi tới khoản chi phí xem xét – đánh giá chứng chỉ GAP.
Cách nhận biết sản phẩm có chứng nhận GAP là gì?
Để tránh những rủi ro khi sử dụng thực phẩm không có nguồn gốc rõ ràng và làm ảnh hưởng tới sức khỏe, người tiêu dùng hiện nay có thể nhận biết những thực phẩm sạch đạt tiêu chuẩn GAP để chọn mua.
Ở những loại thực phẩm có đáp ứng tiêu chuẩn GAP sẽ có một logo của chứng nhận trên bao bì với chuối 13 số (GGN). Bạn có thể đăng nhập hệ thống rồi truy xuất các thông tin về nguồn gốc, quá trình sản xuất của sản phẩm đó để yên tâm hơn khi sử dụng.
Mỗi chứng chỉ GAP chỉ có hiệu lực 1 năm nên nếu sản phẩm không được cấp lại chứng nhận hoặc không đáp ứng yêu cầu thì chứng nhận đó sẽ hết giá trị. Nhiều nhà sản xuất đã cố ý lợi dụng sợ mập mờ này để đưa các sản phẩm ra thị trường. Vì vậy khi mua bất cứ thực phẩm nào, mọi người cũng cần tra cứu GGN để xem nó còn thời hạn chứng nhận không.
Bài viết trên đã chia sẻ chi tiết về tiêu chuẩn GAP là gì? Mọi người có thể tìm hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn này nếu như bạn đang kinh doanh trang trại hay phân phối các loại thực phẩm ra thị trường. Việc đáp ứng tiêu chuẩn của GAP sẽ giúp nâng tầm giá trị sản phẩm của bạn theo thời gian.
Tham khảo bài viết liên quan:
